مشکلاتی که تنگی کانال نخاعی به دنبال دارد!

تنگی کانال نخاعی زمانی رخ می‌دهد که یک یا چند فضا در ستون فقرات، باریک شده باشد. در این حالت فضای موجود برای نخاع و اعصابی که از نخاع شما منشعب می‌شوند، از حالت طبیعی کمتر می‌شود. کوچک شدن فضا می‌تواند باعث تحریک و فشرده شدن نخاع یا اعصاب شود که در نتیجه آن مشکلاتی چون کمردرد و سیاتیک به وجود آید. تنگی کانال نخاعی معمولاً باگذشت زمان و به‌کندی ایجاد می‌شود. این بیماری بیشتر در اثر آرتروز یا تغییرات “ساییدگی” به وجود می‌آید. ساییدگی به طور طبیعی با افزایش سن در ستون فقرات رخ می‌دهد. به همین دلیل، ممکن است برای مدت طولانی هیچ علایمی از این بیماری نداشته باشید. بسته به محل و شدت تنگی نخاعی شما، ممکن است درد، بی‌حسی، گزگز و/یا ضعف در گردن، پشت، بازوها، پاها، دست‌ها یا پاهای خود احساس کنید.

توجه: این مقاله، از نظر پزشکی توسط مجله صورتی‌ها تایید نمی‌شود و اطلاعات مندرج در آن صرفا یک آگهی و پروموشن هستند.

چه کسانی دچار تنگی کانال نخاعی می‌شوند؟

تنگی کانال نخاعی ممکن است در هر فردی ایجاد شود، اما در مردان و زنان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است. افراد جوان‌تری که به دلیل مسائل ارثی، با کانال نخاعی باریک به دنیا می‌آیند نیز ممکن است دچار تنگی کانال نخاعی شوند. برخی دیگر از موارد نیز می‌تواند چنین وضعیتی را ایجاد کند، مانند اسکولیوز یا آسیب به ستون فقرات.

علائم تنگی کانال نخاعی چیست؟

ممکن است در هنگام ایجاد تنگی کانال نخاعی علایمی داشته باشید یا نداشته باشید. باریک شدن کانال نخاعی معمولاً یک فرایند کند است که باگذشت زمان بدتر می‌شود و علائم برزو می‌دهد. اگرچه تنگی نخاعی می‌تواند در هر نقطه‌ای از ستون فقرات رخ دهد اما در قسمت پایین کمر و نواحی گردن، رایج‌تر هستند. علائم می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد و از طرفی برای مدتی ثابت و برای مدتی نیز ناپدید شود.

علائم تنگی ستون فقرات کمر (کمر) عبارتند از:

درد در قسمت پایین کمر که گاهی اوقات به عنوان دردی که سوز ایجاد می‌کند نیز شناخته شود.دردی که از باسن شروع می‌شود و تا پایین ساق پا کشیده می‌شود و ممکن است تا پای شما ادامه یابد. این درد سیاتیک نامیده می‌شود.احساس سنگینی در پاها و گرفتگی در یک یا هر دو.بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در باسن، ساق پا یا پا.ضعف در ساق یا پا که با افزایش شدت تنگی کانال نخاعی بروز می‌کند.درد در اثر ایستادن طولانی مدت، راه رفتن یا پیاده روی در سراشیبی بدتر شود.درد هنگام خم شدن، کمی خم شدن به جلو، راه رفتن در سربالایی یا نشستن کاهش یابد.از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید تنگی کانال نخاعی).

علائم تنگی ستون فقرات گردن (گردن رحم) عبارتند از:

به طور بارز گردن درد.بی حسی یا گزگز در بازو، دست، پااحساس ضعیف بودن بازو، دست، پامشکلات در حفظ تعادلاز دست دادن عملکرد دست، مانند مشکل در نوشتن یا بستن دکمه پیراهن.از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید تنگی کانال نخاعی).

علائم تنگی نخاعی شکم (قفسه سینه) عبارتند از:

درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن و یا ضعف در سطح یا پایین تر از شکم.مشکلات تعادل

تنگی نخاع چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در ابتدا متخصص مغز و اعصاب سوالاتی از شما می‌پرسد و سپس یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است ستون فقرات شما را احساس کند و روی ناحیه مختلف فشار وارد کند تا ببیند آیا این باعث درد می‌شود یا خیر.

پزشک احتمالاً از شما می‌خواهد که در جهت‌های مختلف خم شوید تا ببینید آیا موقعیت‌های مختلف ستون فقرات باعث درد یا علائم دیگر می‌شوند. به منظور بررسی ستون فقرات و تعیین محل دقیق، نوع و وسعت مشکل، آزمایش‌های تصویربرداری برای شما لحاظ خواهد شد. مطالعات تصویربرداری شامل موارد زیر است:

اشعه ایکس که می‌تواند تغییراتی را در ساختار استخوان نشان دهد، مانند کاهش ارتفاع دیسک و ایجاد خارهای استخوانی که فضای ستون فقرات را باریک می‌کند.MRI تصاویر دقیقی از اعصاب، دیسک‌ها، نخاع و وجود هرگونه تومور ارائه می‌دهد.توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن ترکیبی از اشعه ایکس است که تصاویر مقطعی از ستون فقرات ایجاد می‌کند. سی تی میلوگرام یک رنگ کنتراست اضافه می‌کند تا نخاع و اعصاب را واضح‌تر ببیند.

تنگی کانال نخاعی و درمان آن از طریق جراحی:

یک جراح باید در ابتدا تشخیص مناسب داشته باشد و به شرایط اشراف کامل داشته باشد. در صورت لزوم به جراحی برای درمان تنگی کانال نخاعی، جراح می‌تواند بین چهار روش مختلفی که مختص به جراحی تنگی کانال است یک مورد را انتخاب کند.

در این جراحی ممکن است پزشک بخواهد از قرار دادن یک شیء خارجی به منظور اوروتز‌ها یا پروتز استفاده کند. در این مرحله مهارت پزشک است که تعیین می‌کند آیا استفاده از این مورد صحیح و ضروری است یا می‌توان بدون استفاده از آن نیز بیمار را درمان کرد. نتیجه حاصل از یک جراحی مانند این مورد می‌تواند تأثیر زیادی در ادامه زندگی بیمار مثل راه رفتن، ورزش کردن و… داشته باشد.

پس انتخاب پزشکی که مهارت داشته باشد و به جدیدترین علم‌های جهانی تسلط داشته باشد بسیار تأثیرگذار است.

انواع روش‌های جراحی کانال نخاعی:

گزینه‌های جراحی شامل برداشتن بخش‌هایی از استخوان، توده‌های استخوانی روی مفاصل است یا دیسک‌هایی است که کانال نخاعی را شلوغ می‌کنند و اعصاب نخاعی را فشار می‌دهند. انواع جراحی ستون فقرات عبارتند از:

لامینکتومی (جراحی رفع فشار):

رایج‌ترین نوع جراحی برای بیماری تنگی کانال نخاعی، لامینکتومی است. این جراحی به‌منظور برداشتن لامینا که بخشی از مهره است، انجام می‌شود. برخی از رباط‌ها و خارهای استخوانی نیز ممکن است برداشته شوند. این روش فضا را برای نخاع و اعصاب باز می‌کند و علائم شما را تسکین می‌دهد.

لامینوتومی:

این روش در واقع لامینکتومی جزئی است. در لامینوتومی، تنها قسمت کوچکی از لامینا برداشته می‌شود یعنی ناحیه‌ای که بیشترین فشار را بر روی عصب وارد می‌کند.

لامینوپلاستی:

در این روش که فقط در ناحیه گردن (سرویکس) انجام می‌شود، بخشی از لامینا برداشته می‌شود تا فضای کانال بیشتری فراهم شود و صفحات و پیچ‌های فلزی یک پل لولایی در سراسر ناحیه‌ای که استخوان برداشته شده است ایجاد می‌کند.

فورامینوتومی:

فورامن ناحیه ای در مهره‌ها است که ریشه‌های عصبی از آنجا خارج می‌شوند. فورامینوتومی، شامل برداشتن استخوان یا بافت این ناحیه است تا فضای بیشتری برای ریشه‌های عصبی فراهم شود.

فضاهای فرایند بین خاری:

یک جراحی کم تهاجمی برای برخی از افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی کمری استفاده می‌شود. بین استخوان‌هایی که از پشت هر مهره امتداد می‌یابند، فاصله‌هایی به نام فرایندهای خاردار قرار می‌گیرند. فاصله دهنده‌ها کمک می‌کنند تا مهره‌ها از هم فاصله بگیرند و فضای بیشتری برای اعصاب ایجاد کنند. این روش تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و شامل برداشتن بخشی از لامینا است.

فیوژن ستون فقرات:

در صورتی که دچار درد عصبی ناشی از تنگی کانال نخاعی هستید، ستون فقرات شما پایدار نباشد و با روش‌های دیگر درمان حاصل نشده باشد، این روش در نظر گرفته می‌شود. جراحی فیوژن ستون فقرات به طور دائم دو مهره را به هم متصل می‌کند.

معمولاً ابتدا لامینکتومی انجام می‌شود و در طی این روش از استخوان برداشته می‌شود تا پلی بین دو مهره ایجاد شود که رشد استخوان جدید را تحریک می‌کند. مهره‌ها با پیچ، میله، قلاب یا سیم در کنار هم نگه داشته می‌شوند تا زمانی که مهره‌ها خوب شوند و با هم رشد کنند. روند بهبودی شش ماه تا یک سال طول می‌کشد.

در صورتی که قصد انجام جراحی برای تنگی کانال نخاعی دارید:

زمانی که پزشک پس از بررسی کامل متوجه شد چاره‌ای جز جراحی وجود ندارد باید به موارد زیر توجه کنید تا خیال شما از جراحی آسوده باشد.

مهم‌ترین نکته این است که تشخیص پزشک چک شود. یعنی انتخاب جراحی بهترین گزینه باشد. جراح باید از انجام عمل‌های غیرضروری پرهیز کند و هرچقدر که امکان دارد درمان را غیرتهاجمی جلو ببرد. به این منظور می‌توانید به چند متخصص مراجعه کنید و نظرات دیگر جراحان را جویا شوید.در ابتدا سوابق جراح مربوطه را در مورد بیماری خود جویا شوید. به طور مثال جراح انتخابی شما چقدر در جراحی تنگی کانال نخاعی درست عمل کرده است و بیماران از وی راضی بوده‌اند.جراح باید در مورد تمامی شرایط جراحی و مراحل آن مانند مراقب‌های ضروری به بیمار و همراه آن توضیح دقیقی بدهد.جراحی باید منصف باشد و برای منافع شخصی بیمار را به بخش‌های خصوصی هدایت نکند. رعایت حال بیمار و وضعیت مالی او باید در اولویت باشد.جراح بهتر است توضیحاتی دقیق، در مورد بیمه‌ی درمان و میزان هزینه جراحی  به شما بدهد.

بهترین جراح برای مغز و اعصاب:

با توجه به تعهد دانشگاه علوم پزشکی در استان تهران و همچنین مرکزیت این استان، تعداد بالایی از متخصصین در این استان وجود دارند که در برخی موارد انتخاب یک گزینه از بین آنها برای ما کاری دشوار است. به همین جهت بهتر است برخی نکات را در انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب خود رعایت کنید تا خیال شما تا حدود بسیار زیادی از انتخابی که داشته‌اید راحت شود.

تشخیص این نکات کار سختی نیست و فقط نیازمند کمی پیگیری دارد. ساده‌ترین راه انتخاب یک پزشک پرس‌وجو از دوستانی است که قبلاً روند درمان یا جراحی مغز و اعصاب را انجام داده‌اند و ممکن است پزشک خود را به شما توصیه کنند.

با این حال که نتیجه کار جراح رضایت‌بخش بوده اما باید بدانید سطوح بیماری با هم متفاوت است و با این وجود بازهم بهتر است تحقیقات تکمیلی بیشتری انجام دهید.