نکاتی را که هنگام یادداشت برداری باید بدانید

یادداشت برداری یکی از مهمترین فعالیت‌هایی است که دانشجویان یا هر فردی که در جلسه آموزشی یا پژوهشی قرار داشته باشد، به آن نیاز خواهد داشت. یادداشت برداری بعنوان یکی از بهترین شیوه‌های مطالعه به شما کمک می‌کند تا اطلاعاتی را که امکان دارد فراموش کنید، مکتوب ساخته و ریسک از دست دادن آنها را به صفر برسانید. ولی برای استفاده از این امکان باید فوت و فن آن‌را بدانید.

خواندن به تنهایی کافی نیست. دانسته ها به سادگی به فراموشی سپرده می‌شوند. خواندن زمانی موثر است که برای بخاطرسپردن ازطریق یادداشت برداری استفاده کنیم.

یادداشت‌هایی که ضمن گوش دادن درس معلم یا خواندن کتاب‌های درسی تهیه می‌کنید، راهنمای اصلی شما در کار مطالعه و یادگیری است.

قسمت اعظم درس خواندن شما باید از روی یادداشت‌هایی که هم در کلاس و هم از کتاب درسی برداشته‌اید، صورت گیرد. تجربه‌ها نشان می‌دهند که برای یادگیری، یادداشت برداری صحیح، چندین برابر از خواندن موثرتر است؛ ضمن این که یادداشت برداری صحیح، در بخاطرسپردن و به یادآوردن مطالب هم نقش اساسی دارد. کار یادداشت برداری، نوعی نزد خود تکرار کردن است که هم باعث تمرکز حواس و هم باعث بیش‌تر بخاطرسپردن مطالب درسی می‌شود .

به طور کلی خلاصه نویسی و یادداشت برداری به چهار علت پیشنهاد می‌شود :نخست این که موقع مطالعه و دقیق خوانی، از اصول مهم به شمار می‌آید و در عمیق‌تر کردن یادگیری موثر است.

دوم حجم و زمان مرور کم تر شده و امکان مرورهای چند باره را به شکلی سریع فراهم می‌کند .

سوم درصورتی که به شیوه‌ای صحیح انجام گیرد به هنگام مرور بهتر و موثر از خود مطلب موثر واقع می‌شود و چهارم این امکان را فراهم می‌کند که تمام مطالب و مباحث مرتبط با یک موضوع را که در کتاب درسی، جزوه، کتاب کمک آموزشی و هر منبع دیگری پراکنده باشد را در یکجا جمع آوری کرده و از پراکنده خوانی جلوگیری می‌شود .

یادداشت‌ها چه‌طور باید باشند؟

جالب است بدانید که هر کتاب بطور میانگین 15 درصد مطلب برای یادگیری دارد.

به عبارت دیگر 85 درصد هر کتاب( بطور متوسط) مطلب اضافی می‌باشد .

ما بعنوان خواننده باید از آن 15 درصد مطلب مفید نت برداریم.

به همین سبب نت‌های ما باید در قالب کلمات کلیدی باشند. اغلب اشخاص در دفتر خویش نکته‌ها را بصورت جمله‌ای می‌نویسند که ای کار اصلا پیشنهاد نمی‌شود.

نوشتن نکات بصورت جمله‌ای می‌تواند هم وقت بیشتری از ما بگیرد و هم عمل مرور را برای ما به شدت سخت کند.

در هر صفحه از کتاب نکات اصلی‌ای درقالب جملات وجود دارند این جملات دارای دو تیپ( نوع) کلمه هستند.

کلمات کلیدی

کلمات اضافی

در موقع یادداشت برداری باید از نوشتن کلمات اضافی بپرهیزیم.

برای مثال به نکته ی زیر توجه کنید:

“در فصل پائیز برگ درختان می‌ریزد و هوا اندکی سردتر می‌شود . در نخستین روز این فصل زیبا است که دانش‌آموزان به مدرسه می‌روند . ”

تصور کنید که نکتۀ بالا جزء نکات اصلی یک کتاب می‌باشد .

کلمات کلیدی این نکته عبارتند از:پائیز، برگ، سرد، مدرسه.

کلمات کلیدی را نوشته و باقی کلمات را در قالب تصاویر در ذهن خویش نگه دارید.

باید‌ها و نباید‌های یادداشت برداری

بیش‌تر ما موقع مطالعه نت بر میداریم ولی از این نکته غافلیم که یادداشت برداری نادرست دقیقا مثل یادداشت برنداشتن است.

چند بار برایتان پیش آمده که از کتابی نت برداری کنید ولی دوباره برای مرور سراغ آن یادداشت‌ها نروید؟

نکات مهمی که باید اجرا کنیم:

قبل از رفتن به کلاس یا سمینار و یا حتی مطالعه، خویش را از لحاظ ذهنی آماده کنید.

مهارت‌های شنیداری خویش را تقویت کنید.

اکثر وقت ها این ضعف سبب می‌شود نکات کلیدی را یا نشنیده و یا متوجه نشویم.

از روشی استفاده کنید که بیش‌تر با شما سازگاری دارد.

اشخاص گوناگون از روش‌های متفاوت برای یادداشت برداری استفاده می کنند و اینکار سبب گرفتن نتیجه بهتری می‌شود.

یادداشت‌های خویش را مرور و ویرایش کنید.

ممکن است پس از چند وقتی نکات جدیدی مرتبط با مطالب قبلی پیدا کنید. سعی کنید آن نکات را به یادداشت‌هایتان اضافه کنید.

این نکات جدید به شما در مقابله با منحنی فراموشی کمک می‌کنند.

شیوه‌هایی مثل هایلایت کردن و یا خط کشیدن زیر مطالب انعطاف زیادی ندارند.

از این رو اشخاص معمولاً دوباره به سراغ آن‌ها نمی‌آیند و آن ها را مرور می‌کنند .

در یک تحقیق، ثابت گردید یادگیری مطالبی که شاگردان بصورت درست در دفترچه یادداشت خویش می‌نویسند، بسیار بیشتر از مطالبی است که آن‌ها را یادداشت نمی‌کنند؛ به عنوان مثال ، از شاگردان خواسته شده بود تا در زمان خواندن یک متن 160 کلمه‌ای، یادداشت بردارند و یک هفته بعد در یک آزمون یادآوری در زمینه آن شرکت کنند. نتیجه نشان داد که میزان یادآوری آ ن مطالبی که در یادداشت‌ها وجود داشت، 34 درصد بود، ولی میزان یادآوری آن مطالبی که در یادداشت‌های شاگردان وجود نداشت، کم‌تر از 5 درصد بود. این امر، بیانگر نقش یادداشت، در یادگیری بهتر مطالب است.

کارهایی که بهتر است انجام دهید:

تاریخ جلسه و شماره هر صفحه را معلوم کنید. مطمئن شوید آنچه می‌نویسید، می‌توانید بخوانید. یادداشت‌های ناخوانا وقت و کاغذتان را هدر می‌دهند . از کاغذهای کلاسور استفاده کنید که بعدا بتوانید یادداشت‌های کلاسی و یادداشت‌های کتابی تان را در پوشه ای جمع آوری کنید.

تنها جزوه های همان روز درس را با خویش همراه داشته باشید. پوشه‌های درسی را در منزل نگه دارید و یادداشت‌های روزانه تان را در پوشه مربوطه بگذارید. برای راحت دیدن و راحت نوشتن تنها روی یک طرف کاغذ بنویسید. از پشت کاغذ برای نوشتن سوالات، یادداشت برای خودتان و افکار و اطلاعاتی که در طول کلاس برایتان رخ میدهد استفاده کنید.

بین عناوین جای خالی قرار دهید. هرروز تا حد امکان بعد از کلاس، چند دقیقه‌ای را به ویرایش یادداشت‌هایتان اختصاص دهید. هر جایی که نکته‌ای جا افتاده، پیدا و تکمیل کنید. زیر مطالب و عناوین و نکات مهم را خط بکشید و نکات مهم را خلاصه کنید.

کارهایی که بهتر است انجام ندهید:

به یادداشت دیگران وابسته نباشید: یادداشتهای شما مخصوص مهارتهای شما و مقدم بر دانش شما است. به نوارهای درسی عادت نکنید، مگر زمانیکه علت موجهی برای آن دارید. استفاده از نوار زمانی موثر است که استادتان مطالب را سریع بیان میکند ، ولی استفاده از آن هنگام سخن رانی را برایتان مضاعف میکند و میتواند مانعی در مهارت یادداشت برداری شما باشد. ضمنا مطمئن شوید که با اجازه استاد، سخن رانی وی را ضبط می کنید.

منبع: بیتوته