سیمین دانشور کیست ؟

سیمین دانشور، اولین نویسنده زن در ادبیات مدرن ایران اسـت کـه با نگارش سووشون بـه شهرت فوق‌العاده‌اي رسید.از پرفروش ترین آثار او می توان بـه رمان سووشون اشاره کرد کـه بـه 15 زبان مختلف ترجمه شده اسـت، سیمین دانشور بـه داشتن نثری ساده و روان شناخته میشود. این مترجم شناخته شده بـه زبان انگلیسی تسلط فراوانی داشته اسـت.

 

سیمسن دانشور دارای دکترای ادبیات و علوم انسانی و عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران با رتبه علمی استاد تمام اسـت. این استاد برجسته زبان و ادبیات پارسی درسال ۱۳۵۸ باز نشست شده اسـت.

 

دوران کودکی و نوجوانی سیمین دانشور

سیمین دانشور در 8 اردیبهشت سال 1300 در شهر شیراز بـه دنیا آمد. او درخانواده‌اي کـه بـه طبقه ممتاز اجتماعی تعلق داشتند بـه دنیا آمد. مادرش قمر السلطنه حکمت، نقاشی ماهر و مدیر یک هنرستان و پدرش محمدعلی دانشور، دکتری مشهور و سر شناسی بود.

 

سیمین دوره دبستان خودرا در مدرسه ممتاز مهرآیین گذراند، او از همان کودکی بـه ادبیات و داستان علاقه زیادی داشت و خیلی زود با آثار کلاسیک پارسی و اشعار حافظ و سعدی آشنا شد. سیمین علاقه زیادی بـه سفرنامه ناصرخسرو و تاریخ بیهقی داشت. از سوی دیگر پدر سیمین با صاحبان دو کتاب‌فروشی معتبر شیراز دوستی قدیمی داشت و ان‌ها کتاب‌هاي‌‌ تازه چاپ‌شده‌شان را بـه محمدعلی دانشور هدیه می‌دادند.

 

اولین مقاله سیمین، «زمستان بی‌شباهت بـه زندگی ما نیست» نام دارد کـه در 16 سالگی او نوشته شده اسـت.

 

در 18 سالگی سیمین دانشور در رشته زبان و ادبیات پارسی در دانشگاه تهران شروع بـه تحصیل کرد.سیمین در دانشگاه تهران شاگرد استادانی نظیر ملک الشعرای بهار، علی اصغر حکمت، نصرالله فلسفی، احمد بهمنیار و لطفعلی صورتگر بود.

 

او در 28 سالگی با مدرک دکترای ادبیات پارسی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. رساله او علم الجمال و جلال در ادبیات پارسی تا قرن هفتم نام داشت، استاد راهنمای اولیه او فاطمه سیاح بود اما بـه علت فوت نابهنگام او، بدیع الزمان فروزانفر جایگزینش شد. سیمین دراین دوران، کتاب سرباز شکلاتی، اثر جرج برنارد شاو را ترجمه کرد.

پدر سیمین در 20 سالگی او فوت کرد و بـه همین دلیل مادرش از شیراز بـه تهران آمد، باوجود وضع مالی مساعد خانواده، سیمین تصمیم گرفت کـه کار کند. او در همان سال بـه عنوان معاون اداره تبلیغات خارجی در رادیو تهران استخدام شد، احمد شاملو و علی اکبر کسمایی از همکاران رادیویی او بودند.

 

سیمین احساس کرد کـه اینکار با روحیاتش سازگار نیست و دو سال بعد از رادیو استعفا داد و با اسم مستعار شیرازی بی نام بـه نوشتن مقاله و ترجمه برای نشریات مختلف مشغول گردید. مرتضی کیوان از او خواست تا یادداشت‌ها و داستان‌هاي‌‌ پراکنده‌اش را جمع‌آوری کند.

 

در27 سالگی او اولین کتاب خودرا شامل 16 داستان کوتاه بود بـه نام آتش خاموش منتشر کرد. آتش خاموش اولین مجموعه داستانی‌اي بود کـه بـه قلم یک نویسنده زن ایرانی منتشر می‌شد.

 

همسر سیمین دانشور که بود؟

سمین دانشور درسال 1327؛  در اتوبوسی کـه از تهران راهی شیراز بود با جلال آل احمد روبه‌رو شد.  گفت‌وگو و ملاقات‌هاي‌‌ ان ها بیشتر شد و نهایتا ان‌ها درسال 1328 با یک‌دیگر ازدواج کردند. جلال آل احمد نویسنده و اندیشمندی شناخته شده بود. پدر جلال بـه این وصلت رضایت نداشت چون جلال آل احمد خانواده‌اي مذهبی تعلق داشت اما خانواده سیمین مرفه‌تر و مدرن‌تر از خانواده جلال بودند. و روز عقد نیز در مراسمشان شرکت نکرد. یکی از مهمانان این ازدواج صادق هدایت بود. او با سیمین و احمد دوستانی صمیمی بود.

 

دانشور برای تحصیل به آمریکا مهاجرت می کند

سیمین دانشور در شهریور سال 1331 بورس تحصیلی دانشگاه استنفورد کشور آمریکا را از طریق موسسه فولبرایت دریافت می کند و بـه ایالات متحده برای تحصیل در رشته زیبایی‌شناسی میرود. او در دانشگاه استنفورد نزد والاس استگنز، داستان‌نویسی را می‌آموزد و بـه گفته خودش در نوشتن داستان تحت تاثیر سبک نوشتای والاس قرار گرفته اسـت.وی دراین دانشگاه نزد والاس استنگر داستان‌نویسی و نزد فیل پریک نمایش‌نامه‌نویسی آموخت.

 

دراین سفر  جلال بـه همراه همسرش نمیرود. نامه‌هاي‌‌ رد و بدل شده در کتابی بـه نام نامه‌هاي‌‌ سیمین دانشور و جلال آل احمد بـه وسیله انتشارات نیلوفر چاپ می‌شد. سیمین در هنگام تحصیلش در دانشگاه استنفورد علاوه بر نوشتن دو داستان کوتاه بـه زبان انگلیسی، کتاب‌هایي نظیر باغ آلبالو، رمان بئاتریس اثر آرتور شنیتسلر، دشمنان چخوف و رمز موفق زیستن نوشته دیل کارنگی را بـه پارسی ترجمه می‌کند. او سه سال پس از تحصیل در دانشگاه استنفورد بـه ایران بازمی‌گردد.

 

ادامه فعالیت ها بصورت حرفه ای پس از بازگشت به ایران

سیمین پس از بازگشت بـه ایران بلافاصله بـه کار تدریس در دانشگاه تهران مشغول میشود اما بـه دلیل فشارهای ساواک بـه عنوان هیات علمی استخدام نمیشود.. علاوه بر این او در مدارس گوناگونی نیز بـه عنوان معلم بـه دانش‌آموزان درس میدهد. سیمین بـه مدت 20 سال در دانشگاه بـه درس دادن ادامه میدهد.

 

از دیگر فعالیت‌هاي‌‌ سیمین دانشور پذیرش مدیریت نشریه نقش و نگار را می‌پذیرد. ودر این مدت کمدی الهی سارویان، همراه آفتاب و داغ ننگ ناتانیل را بـه پارسی ترجمه می‌کند. درسال 1340 دومین مجموعه داستان سیمین کـه شهری چون بهشت نام دارد، منتشر میشود. این مجموعه شامل ده داستان کوتاه اسـت.

 

عمده فعالیت‌هاي‌‌ سیمین دانشور از از سال 1340 تا سال 1347 بـه شرکت در همایش‌ها و تدریس در دانشگاه می وان اشاره کرد.

 

درسال 1347 کانون نویسندگان ایران بـه طور رسمی فعالیتش را آغاز می‌کند. این کانون از نویسندگانی دگراندیش تشکیل شده اسـت. در هیات موسس ان نام‌هاي‌‌ هوشنگ گلشیری، رضا براهنی، جلال آل احمد و سیمین دانشور بـه چشم می خورند. نویسندگان با تاسیس این نهاد صنفی بـه دنبال ان هستند تا بتوانند در برابر فشارها و سانسور و سرکوب ساواک بایستند.

 

 بهترین و معروف ترین اثر سیمین دانشور « سووشون»

رمان سووشون درسال 1348 نوشته شد کـه یکی از خواندنی‌ترین آثار دانشور ودر واقع شاهکار ادبی وی  اسـت. دانشور این اثر رابا الهام از یک سنت کهن نوشته کـه دربرگیرنده‌ نمادهای مظلومیت، مبارزه، شهادت و خون‌خواهی اسـت. این اثر ماندگار همان‌ گونه پس از 50 سال تجدید چاپ میشود و تعداد زیادی از ادیبان و مورخان بر این باور هستند کـه کتابی تأثیرگذار در شکل گیری مبارزات ان زمان بوده اسـت. این اثر مهارت این نویسنده را نشان میدهد بـه گونه‌اي کـه تا کنون بـه بیش از ۱۵زبان دنیا ترجمه شده اسـت و از جمله پرفروش‌ترین و مشهور ترین آثار ادبیات داستانی در ایران محسوب میشود.

 

مرگ جلال آل احمد همسر سیمین دانشور

دو ماه پس از انتشار کتاب سووشون مرگ جلال رخ میدهد و زندگی بیست ساله سیمین و جلال آل احمد با مرگ نا بـه هنگام او بـه اتمام میرسد.

سیمین 13 سال پس از فوت همسرش درسال 1361 کتابی بـه نام غروب جلال را منتشر می‌کند. بخش اول کتاب شوهرم جلال نام دارد. او اینبخش را درسال 1341 ودر زمان حیات همسرش نوشته اسـت ودر ان بـه جنبه‌هاي‌‌ مختلف زندگی جلال می‌پردازد. بخش دوم این کتاب روایت‌گر روز درگذشت جلال از زبان سیمین اسـت.

 

اثر سووشون

داستان سووشون در زمان جنگ جهانی دوم می‌گذرد. شخصیت اصلی داستان زنی بـه نام زری اسـت و داستان از نظرگاه او در شیراز گفته میشود دراین اثر نویسنده در حالی کـه خط داستانی پرماجرای خودرا پیش میبرد، اوضاع منطقه فارس را نیز دراین برهه زمانی توصیف می کند. بسیاری این رمان را شروع کننده فصلی جدید در داستان‌نویسی ایران میدانند. این داستان ساختار کاملی دارد و می تواند یک معیار قابل‌اعتماد برای آزمودن رمان‌هاي‌‌ دیگر از لحاظ استحکامِ ساختار باشد.

 

نام این رمان گذشته اي تاریخی دارد، برپایه روایات ملی و افسانه‌اي در ایران برای یادکرد قتل سیاوش کـه از شخصیت‌هاي‌‌ شاهنامه اسـت. آنا وانزن، ایران‌شناس و مؤلف و مترجم ایتالیایی، رمان سووشون را در عرض ۶ ماه بـه ایتالیایی برگردانده اسـت. این رمان در نمایشگاه کتاب میلان رونمایی شد.

 

آثار سیمین دانشور

آثار سیمین دانشور را می توان بـه چند دسته می‌توان طبقه بندی کرد.

 

کتاب‌های داستانی سیمین دانشور:

مجموعه داستان‌هاي‌‌ انتخاب، آتش خاموش، شهری چون بهشت، بـه کی درود کنم، برو بـه شاه بگو و پرنده‌هاي‌‌ مهاجر.

 

رمان‌های سیمین دانشور:

سووشون، جزیره سرگردانی، کوه سرگردان، ساربان سرگردان.

 

کتاب‌های ترجمه سیمین دانشور:

ترجمه سرباز شکلاتی نوشته برنارد شاو، ترجمه بنال میهن آلن پیتون، ترجمه کتاب دشمنان آنتوان چخوف، ماه عسل آفتابی ریونوسوکه و داغ ننگ از ناتانیل هاثورن.

 

آثار غیر داستانی سیمین دانشور:

غروب جلال، نامه‌هاي‌‌ سیمین و جلال، شاهکارهای فرش ایران، ذن بودیسم، راهنمای صنایع ایران، مبانی آستتیک.

 

آخرین رمان سیمین دانشور

مجله ادبی ـ هنری نافه در عدد آبان ۱۳۸۹ خود در گزارشی کـه علیرضا غلامی با عنوان «در جستجوی کوه سرگردان» نوشته بود برای اولین بار خبر داد کـه رمان  کوه سرگردان  سیمین دانشور مفقود شده‌اسـت.

 

بـه گفته ي این گزارش سیمین دانشور نگارش این رمان را قبل از تیر ۱۳۸۶ یعنی قبل از بیماری تمام کرده‌اسـت. اما بعد از التیام نسبی دانشور در پاییز همان سال، ناشر می فهمد کـه رمان کوه سرگردان ناپدید شده‌اسـت. انتشارات خوارزمی دو سال تلاش کرده بود خبر مفقود شدن این رمان را مخفی کند.

 

مجله ادبی ـ هنری نافه در گزارش خود گفته‌اسـت این رمان می‌توانست قبل از مرگ علیرضا حیدری، مدیر انتشارات خوارزمی منتشر شود. اما موضوع رمان و حساسیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت بـه ان و همچنین محافظه‌کاری مدیران انتشارات خوارزمی از علل تأخیر در انتشار ان بوده‌اسـت.

 

سیمین دانشور کی فوت کرد؟

 

در ۳۰ تیر ماه ۱۳۸۶ دانشور بـه علت مشکلات زیاد تنفسی در بیمارستان پارس بستری شد و شایع شد کـه او فوت شده اسـت اما این خبر تکذیب شد، او در ۲۲ مرداد ماه ۱۳۸۶ با تشخیص تیم دکتری از بیمارستان پارس مرخص شد.

سیمین دانشور پس از یک دوره بیماری آنفلوانزا، عصر روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ برابر با ۸ مارس ۲۰۱۲ در ۹۰ سالگی در خانه‌اش در شهر تهران درگذشت.

 

آدرس آرامگاه سیمین دانشور کجاست؟

پیکر سیمین دانشور در قطعه هنرمندان در بهشت زهرا بـه خاک سپرده شده اسـت. مقبره او در قطعه ۸۸؛ ردیف ۱۵۰ بـه عدد ۳۱ قرار دارد.

 

خلاصه ای از زندگی سیمین دانشور

سیمین دانشور نویسنده و مترجم مشهور ایرانی، اولین نویسنده مدرن ایرانی بود او متولد شیراز و همسر جلال آل احمد بود. یکی از مشهور ترین آثار او کـه بـه چندین زبان مشهور دنیا ترجمه شد سووشون بود. او پس از 90 سال زندگی پر از فعالیت و موفقیت در بستر بیماری درگذشت.