بچه ها کسی جواب رو میدونه ؟
دکتر حمید رضا صدر را از این سایت دریافت کنید.
نگاهی به زندگی و آثار حمیدرضا صدر به بهانه انتشار آخرین کتابش
آخرین کتاب حمیدرضا صدر منتشر شد، خبری که پس از درگذشت او بسیار مورد توجه قرار گرفت. با هم نگاهی داریم به زندگینامه حمیدرضا صدر و آثارش
نگاهی به زندگی و آثار حمیدرضا صدر
یاسر هویدی ۱۴۰۰/۰۶/۰۸ | ۱۲:۵۵ ۱۴۰۰/۰۶/۱۶
به بهانه انتشار آخرین کتاب حمیدرضا صدر
حمیدرضا صدر در لحظه لحظه و کلمه به کلمه حرفهایش، وقتی فوتبال را با آن حرارت دلربا و تکان دادن دستها تحلیل میکرد در خاطر یک ملت به وسعت یک ابدیت انکارناپذیر حک شده است. مردمی که فوتبال برایش مثل نان شب است، همین قدر ضروری. ملتی که فوتبال را با راوی خوش سخن و تاریخ همیشه زندهاش یعنی حمیدرضا صدر خیلی بیشتر دوست میداشت. فوتبال، برای ما ایرانیها، پس از آن خبر تلخ ۲۵ تیرماه ۱۴۰۰ انگار برای همیشه لکنت گرفت، شاهنامه فوتبال ایران و جهان برای همیشه نقال شیرین زبان و بیمانندش را از دست داد. به بهانه انتشار کتاب «از قیطریه تا اورنج کانتی» آخرین اثر او، نگاهی داریم به زندگی و آثار حمیدرضا صدر.
زندگینامه حمیدرضا صدر
دکتر حمیدرضا صدر متولد ۲۸ اسفند ۱۳۳۴ در مشهد، نویسنده، منتقد سینما ، تحلیلگر و کارشناس فوتبال بود، و صدالبته دستی هم بر تاریخ نویسی داشت . پای ثابت ویژه برنامههای فوتبال و تورنمنتهای معروف دنیا مانند جامجهانی و جام ملتهای اروپا، کارشناس زبده سینما و منتقد فیلم هم بود که در نشریههای تخصصی سینما برای سالهای متمادی مینوشت. پدر وی فردی ارتشی بود که به فرهنگ و مطالعه بسیار علاقه داشت و همین امر سبب شد تمامی فرزندان او روی به کتاب و ادبیات بیاورند.
تحصیلات وی با علاقهمندیهایش یعنی فوتبال و سینما خیلی هماهنگی نداشت، صدر فارغالتحصیل کارشناسی در رشته اقتصاد و کارشناسی ارشد در رشته شهرسازی از دانشگاه تهران و دکترای شهرسازی از دانشگاه لیدز انگلستان بود. در تمامی مدارج علمی و تحصیلی، همواره یکی از بهترین نفرات بود که همیشه نمرات بالای دورهها و کلاسها به وی تعلق میگرفت. دانشجوی محبوب دانشگاه بود که تسلط او بر فوتبال و سینما باعث شده بود همیشه دور و برش شلوغ باشد.
موضوعی که به زعم نگارنده از دید بسیاری از علاقهمندان به حمیدرضا صدر پنهان مانده این است که وی تاریخنویس هم بود، کتاب «تو در قاهره خواهی مرد» رمانی به قلم صدر، در بهار ۱۳۹۳ منتشر شد که روایتگر زندگی محمدرضا پهلوی است این کتاب در تنها سه هفته پس از عرضه به چاپ دوم رسید. نشر چشمه این کتاب را یکی از شش کتابی که در ابتدای سال با استقبال روبرو شدند معرفی کرد.
تو در قاهره خواهی مرد
حمیدرضا صدر اوایل دهه ۶۰ شمسی با خانم مهرزاد دولتی ازدواج کرد که ثمره زندگی آنها یک دختر به نام غزاله است. همسر وی پیش از انقلاب اسلامی در آمریکا داروسازی خواند ولی بعد از انقلاب و بازگشت به ایران به نقاشی تغییر رشته داد، جالب است بدانید که مهرزاد دولتی هم مدتی درگیر سرطان بود که خوشبختانه از پس آن برآمد.
عاقبت در تیرماه ۱۴۰۰ برای اولین بار توسط غزاله صدر، دختر وی خبر ابتلای پدرش به سرطان موروثی روی تلکس خبرگزاریها قرار گرفت، دختر صدر با ارائه توضیحات کمی اعلام کرد: پدرش ۳ سال است با سرطان دست و پنجه نرم میکند که این اواخر گویا دارد قافیه را به این بیماری مهلک میبازد.
سرانجام در ۲۵ تیرماه خبر درگذشت مفسر فوتبال حمیدرضا صدر تمام فضای رسانهای ایران را به خود اختصاص داد. خبری که در آن علت فوت وی را ابتلای ژنتیکی به سرطان عنوان کرده بود. صدر مدت زیادی را با این بیماری سرشاخ بود ولی عاقبت تن رنجور او بخاطر شیمی درمانیهای پیاپی تاب مقاومت در برابر سرطان را از دست داد و حمیدرضا صدر مرد محبوب فوتبالی و غیر فوتبالیهای ایران چشم از جهان فروبست.
صدر و سینما
صدر نویسنده ثابت «مجله فیلم» بود و با نشریاتی چون «زن روز»، «هفت»، «سروش» و «تهران امروز» همکاری داشت و در تعدادی از روزنامههای معروف صبح ایران، ستون ثابتی با موضوعیت فیلم و نقد وبررسی آن داشت. این سالهای آخر تا حدود زیادی از نقد و بررسی فیلم فاصله گرفته بود و در پاسخ به علت این موضوع عنوان داشت که:«از نظر من نقد فیلم در دنیا تمام شده است و مخاطبان خودشان صاحب نظرند، چرا که نسل جدید این امکانات را دارند که فیلمی را بارها ببینند و در موردش صحبت کنند.» صدر و تحلیلهای سینمایی او همانند تفسیرهای دلنشین فوتبالیاش تا ابد در ذهن علاقهمندان سینما ماندگار خواهد بود.
دلایل محبوبیت حمیدرضا صدر
صدر در تمام دوران حضورش در فوتبال و سینما یک روای و قصهگوی به تمام معنا بود، او فوتبال را آنطور که دلنشین بود با کلامی که در کوچه و خیابان طرفدار داشت تحلیل میکرد. صدر استاد بدل کردن بسیاری از اتفاقات به یک دیالوگ دلنشین بود. صدر فوتبال را به زبان مردم روایت میکرد، به بخشهاییاز فوتبال و دنیای پرهیاهوی آن میپرداخت که کمتر به آن توجه میشد. شاید وقتی کتاب «پسری روی سکوها» را میخوانیم اصلا سن من و شما به دیدار تاج و شاهین در یک روز زمستانی سال ۱۳۴۸ در استادیوم امجدیه قد ندهد اما با روایت حمیدرضا صدر دقیقا روی سکوها از سرما میلرزید و از تماشای بازی لذت میبرید.
عادل فردوسیپور در فقدان حمیدرضا صدر میگوید:
کاش میشد دوباره کنار هم بنشینیم و فوتبال ببینیم. تا دوباره محو حرکت دستانش شویم. سوار قطار ذهنش شده و به گذشته سفر کنیم. به امجدیه، به هایبوری لندن، به دل تاریخ فوتبال. حمیدرضا صدر میگفت که فوتبال زندگی است، اما زندگی حمیدرضا صدر فوتبال بود. او مرگ پدرش را با جام جهانی ۷۸ به یاد میآورد، ازدواجش را با جام جهانی ۸۶ و جادوی مارادونا و تولد دخترش را با جام جهانی ۹۰. حالا اما در این سال اشک و درد و اندوه ، ما آدمهای غمزده، باید یورو ۲۰۲۰ را با درگذشت حمیدرضا صدر به یاد بیاوریم.
پسری روی سکوها
نوید پورمحمدرضا مترجم و روزنامهنگار سینمایی در یادداشتی درباره حمیدرضا صدر و سبک نوشتاری او اینطور میگوید:
وقتی لحظهای از گذشته را روایت میکرد، دائم آیندهی آن لحظه را به یاد آن لحظه میآورد: نوعی از روایتگری معطوف به گذشته که آگاهیاش از آینده را پنهان نمیکند. به لحظهی تولد ناصر حجازی و علی پروین در «پسری روی سکوها» نگاه کنید و ببینید چطور آیندهی درخشان این دو را کنار لحظهی تولدشان در فوتبال مینشاند. یا ببینید چطور خودِ نوجوانش را در خداحافظی حسن حبیبی از فوتبال به یاد میآورد و صدا میزند: اولین آویختنِ کفشِ بازیکنیست که دوستش داری. دیداری غمانگیز. بازتابندهی تلخی خداحافظی. بعدها این جملهی ریموند چندلر را به خاطر خواهی سپرد که خداحافظی کردن مثل اینه که آدم یهکم بمیره … و امروز کمی میمیرید.
منبع مطلب : fidibo.com
حمیدرضا صدر
حمیدرضا صدر
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
حمیدرضا صدر
زادهٔ ۳۰ فروردین ۱۳۳۵
مشهد، ایران
درگذشت ۲۵ تیر ۱۴۰۰ (۶۵ سال)
کالیفرنیا، ایالات متحده
آرامگاه قطعهٔ نامآوران بهشت زهرا
تحصیلات دکترای برنامهریزی شهری
محل تحصیل دانشگاه تهران
دانشگاه لیدز
پیشه منتقد فیلم و کارشناس، محقق و پژوهشگر فوتبال
آثار ، ، ، ، ، ، ، ، ،
همسر(ها) مهرزاد دولتی[۱]
فرزندان غزاله
سید حمیدرضا صدر (۳۰ فروردین ۱۳۳۵ – ۲۵ تیر ۱۴۰۰)[۲][۳] نویسنده، منتقد سینما و مفسر فوتبال بود.[۴][۵][۶] او معمولاً به عنوان کارشناس فوتبال به برنامههای صدا و سیما دعوت میشد.[۷] او کارشناس سینما و منتقد فیلم بود که در نشریه هفت به مدتی طولانی مینوشت.زندگی[ویرایش]
حمیدرضا صدر در ۳۰ فروردین ۱۳۳۵ در مشهد به دنیا آمد.[۸]
خویشاوند سرشناس
سید محسن صدر نخستوزیر ایران در عصر پهلوی، عموی پدر سید حمیدرضا صدر بود.
تحصیلات[ویرایش]
او در ایران و انگلستان تحصیل کرد. صدر دانشآموختهٔ کارشناسی اقتصاد از دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد شهرسازی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دکترای برنامهریزی شهری از دانشگاه لیدز بریتانیا بود.
روزنامهنگاری[ویرایش]
حمیدرضا صدر نویسنده ثابت مجله فیلم بود و با نشریات زن روز، هفت، مجله سروش، تهران امروز،[۹] وبگاه گل[۱۰] و تعدادی نشریه ورزشی همکاری داشت.[۱۱]
تحلیل فوتبال
صدر در اکثر برنامههای زنده فوتبال در شبکه سوم سیما حضور داشت. او همچنین در برنامه آنسوی نیمکت در شبکه ورزش به عنوان کارشناس شرکت میکرد. همچنین، وی در مستند تاریخچه شهرآورد فوتبال ایران ساختهٔ مزدک میرزایی به عنوان کارشناس کار کردهاست.
اگرچه صدر دربارهٔ تاریخ فوتبال اطلاعات زیادی ارائه میداد، به گفته خودش نسبت به دیدگاه بازیکنان و مربیان حرفهای فوتبال «در سیاره دیگری به سر میبرد»[۲] [] و بعضی از کارشناسان با تحلیلهای فنی او موافق نبودند.[۷][۱۲]
تحلیل سینما
صدر در ستون هنری شرق و ستون تحلیل سینمای جهان بانیفیلم مقالات خود را چاپ میکرد. وی همچنین در برنامههای تماشاخانه ایرانشهر شرکت میکرد. وی در گذشته در ماهنامهٔ سینمایی فیلم تحلیل روز سینمای جهان را انجام میداد و همچنان به خاطر تحلیلها و نقدهایش در جشنواره فیلم لندن شناخته میشود.
درگذشت[ویرایش]
در تیر ۱۴۰۰ برای بار نخست خبر ابتلای صدر به بیماری سرطان رسانهای شد. دختر او با اعلام خبر ابتلای پدرش به بیماری سرطان بیان داشت که او قریب به سه سال بودهاست که با این بیماری دستوپنجه نرم میکردهاست.[۱۳] در مقطعی از ابتلا به بیماری وضعیت وی رو به وخامت گذاشت و بابت همین موضوع و عدم کشش بدن، شیمیدرمانی او متوقف شد.[۱۴] سرانجام وی در صبح روز ۲۵ تیر ۱۴۰۰ براثر بیماری سرطان درگذشت.[۱۵]
کتابشناسی[ویرایش]
آثار متعددی به قلم حمیدرضا صدر منتشر شدهاست.[۱۶][۱۷]
تالیف
سال انتشار نام کتاب انتشارات توضیحات
۱۴۰۰ از قیطریه تا اورنج کانتی نشر چشمه تکنگاری از روزهای مبارزه و مواجهه نویسنده با بیماری سرطان است. روایت با زاویه دید دوم شخص دنبال میشود. نگارش کتاب از سال ۱۳۹۷ با اطلاع نویسنده از بیماری سرطان خود و مهاجرتش به آمریکا آغاز شد. به خواست نویسنده این کتاب مدتی پس از مرگ او در شهریور سال ۱۴۰۰ خورشیدی،منتشر شد.[۱۸][۱۹] در فاصله کوتاهی سه بار تجدید چاپ شد.[۱۷]
۱۳۹۷ پیراهنهای همیشه مردان فوتبال: تکنگاریها شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۹-۸۷۹-۹ نشر چشمه کتاب «پیراهنهای همیشه» مجموعهای از یادداشت و تکنگاری حمیدرضا صدر دربارهٔ چهرههای مهم تاریخ فوتبال در ایران و جهان است؛ او در این اثر دربارهٔ چهرههایی مانند جوزپه مئاتزا، اریک کانتونا، فرانتس بکن بائر، پله، دیگو مارادونا، روبرتو باجو، الیور کان، الکساندرو دل پیه رو، لیونل مسی، زین الدین زیدان، کریستینا رونالدو، تیری آنری و … قلم زدهاست. همچنین تکنگاری را نیز به همایون بهزدای اختصاص دادهاست.[۲۰]
۱۳۹۶ سیصد و بیست و پنج شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۹-۷۶۸-۶ نشر چشمه کتاب سیصد و بیست و پنج روایتِ ۳۲۵ روز نخستوزیری حسنعلی منصور است. نویسنده در این کتاب نیز مانند روایتِ تو در قاهره خواهی مُرد به سراغ روایتِ تاریخی رفتهاست و زاویه دید دوم شخص را برای خلق این روایت انتخاب کردهاست. در معرفی این اثر آمدهاست؛ «حسنعلی منصور در حالی که هنوز یک سال کامل هم نخستوزیر نبود، مقابل مجلس شورای ملی به دست گروه فدائیان اسلام ترور شد و چند روز بعد از دنیا رفت. منصور هنگام مرگ چهل و یکسال داشت. حمیدرضا صدر در این روایت نفسگیر و جذاب روزگار و ذهن منصور را گره زده با اتفاقها و ماجراهایی که او در سالهای کوتاه زندگیش درک کرد.»[۲۱][۲۲]
۱۳۹۶ پسری روی سکوها شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۸۴۶-۲۷-۹ نشر چشمه عنوان کامل کتاب هست؛ پسری روی سکوها: وقایعنگاری چهار دههای فوتبال ایرانی. چاپ نخست اثر را نشر بهنگار منتشر کردهاست. کتاب دربرگیرنده جزییات گفته و نگفتهٔ بیش از چهار دهه فوتبال ایران است. در عین حال بازتابندهٔ تاریخ و سیاست در این چهل سال است.[۱۶] مستند به گزارشِ ایینا این اثر در مدت کوتاهی مورد توجه منتقدان ادبی و اهالی فوتبال قرار گرفت.[۲۳] نویسنده در این نوشتار قالبی میان گزارشنویسی، تاریخنگاری، خاطرهنویسی و ادبیات داستانی را برای نثر اثرش برگزیده است و بیان مؤلف در هر یک از بخشها به یکی از این چهارگونه نگارشی نزدیک میشود. انتخاب زاویه دید دوم شخص برای روایت حادثهها در بسیاری از قسمتهای کتاب، رنگ و لعابی داستانی به متن دادهاست. هرچند که صدر در قسمتهایی از کتاب به این دیدگاه وفادار نبوده و گاهی هم زاویه دید اول شخص را جایگزین آن کردهاست.[۲۳]
۱۳۹۳ تو در قاهره خواهی مرد شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۲۸۳-۲۴-۰ نشر چشمه این رمان زمستان سال ۱۳۹۲ مجوز نشر گرفت[۲۴][۲۵] کتاب روایتگر زندگی محمدرضا پهلوی است.[۲۶] همان آغاز نیز مورد استقبال مخاطبها قرار گرفت.[۲۷] سه هفته پس از عرضه سه بارتجدید چاپ شد.[۲۸][۲۹][۳۰] رمان «تو در قاهره خواهی مرد» نامزد جایزه ادبی اکنون شد[۳۱] و همچنین در بخش مستندنگاری جایزه جلال آلاحمد تقدیر شد.[۳۲] چاپ هشتم این اثر سال ۱۴۰۰ منتشر شدهاست.[۳۳]
منبع مطلب : fa.wikipedia.org