متخصص کلیه کیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

کلیه‌ها که زیر قفسه‌سینه، در دو طرف ستون فقرات بدن قرار دارند، دو عضو حیاتی بدن به‌شمار می‌روند. این دو عضو حیاتی وظیفهٔ حذف مواد زائد و مایعات اضافی از خون، حفظ تعادل الکترولیت بدن و ترشح هورمون‌ها برای مدیریت فشار خون را برعهده دارند.با توجه به اهمیت بالای این اعضا، مراجعه به دکتر کلیه در صورت بروز مشکل در آن‌ها امری ضروری است.

 

به همین منظور در این نوشته تلاش می‌کنیم تا با متخصص کلیه و وظایفش آشنا شویم و سپس تفاوت آن با متخصص کلیه و مجاری ادراری را مورد بررسی قرار دهیم. در پایان نیز توضیحاتی را در رابطه با استفاده از خدمات آنلاین پزشکی ارائه خواهیم داد، بنابراین اگر قصد دارید که از خدمات یک دکتر جراح کلیه و مجاری ادراری استفاده کنید، این مقاله را تا پایان بخوانید.

 

متخصص کلیه (نفرولوژی) کیست؟

 

نفرولوژی یکی از تخصص‌های پزشکی عمومی است که بر درمان بیماری‌های مؤثر بر کلیه‌ها تمرکز دارد. درحقیقت یک متخصص کلیه، در مراقبت از کلیه و بیماری‌های مربوط به آن تخصص دارد. گفتنی است که این تخصص از روی واژهٔ یونانی «Nephros» به معنای کلیه نام‌گذاری شده‌است.

 

به دکتر نفرولوژی که پس از دورهٔ پزشکی داخلی، دوره‌های آموزشی چندساله را برای درمان بیماران کلیوی می‌گذرانند، دکتر کلیه نیز گفته می‌شود. آن‌ها معمولاً درمان بیماری مزمن کلیه (CKD)، بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD)، نارسایی حاد کلیه، سنگ کلیه و فشارخون بالا را برعهده دارند و درمورد کلیه، جنبه‌های پیوند آن و دیالیز نیز آموزش می‌بینند.

 

حوزهٔ فعالیت متخصص کلیه

 

همان‌گونه که در تعریف آن بیان شد، یک نفرولوژیست به‌طور کلی وظیفه ویزیت بیمارانی را برعهده دارد که به دلیل مشکلات مربوط به کلیه‌ها، فشار خون بالا، یا انواع خاصی از اختلالات متابولیک، توسط پزشکان مراقبت‌های اولیه یا پزشکان عمومی به آن‌ها ارجاع داده می‌شوند.

 

طبیعی است که هر فرد پس از احساس مشکل در کلیه‌های خود، می‌تواند به یک متخصص کلیه مراجعه کند. عموماً هنگامی که یک متخصص برای اولین بار با یک بیمار کلیوی مواجه می‌شود، تاریخچهٔ پزشکی بیمار را بررسی کرده و یک آزمایش فیزیکی کامل را برای او انجام می‌دهد.

 

نفرولوژیست‌ها برای تعیین میزان عملکرد کلیه‌ها، از آزمایش خون و ادرار کمک می‌گیرند. همچنین ممکن است گاهی اوقات درخواست سونوگرافی داشته‌باشند و در صورت لزوم نیز برای تشخیص بهتر، بیویسی کلیه انجام گیرد.

اگر پزشک متخصص پس از این آزمایش‌ها متوجه شود که کلیه‌های بیمار به‌درستی کار نمی‌کنند، تلاش می‌کند که با تجویز یک برنامه‌ٔ درمانی، مشکل را برطرف کند. اما اگر تشخیص بر بیماری کلیوی باشد، آزمایش‌های مشخصی برای تعیین این‌که بیماری در چه مرحله‌ای قرار دارد انجام خواهد شد.

 

اگر بیماری نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه باشد، نفرولوژیست‌ او را در رابطه با انواع دیالیز یا مراحل پیوند راهنمایی خواهد کرد.ملاقات با بیماران دیالیزی و سایر بیماران کلیوی توسط نفرولوژیست‌ها، عموما هر یک تا سه ماه یک‌بار اتفاق می‌افتد.

 

در هرکدام از این ویزیت‌ها، پزشک متخصص پس از معاینه بیمار، وضعیت کلی او نسبت به ملاقات قبلی و آزمایش‌های اخیرش را مورد بررسی قرار می‌دهد. در صورت نیاز، داروهای مصرفی یا نوع دیالیز مراجعه‌کننده توسط پزشک تغییر می‌کند.

 

حال که با نحوهٔ عملکرد و جزئیات ویزیت یک متخصص نفرولوژی آشنا شدیم، بهتر است که بدانیم چه افرادی باید به این متخصص‌ها مراجعه کنند و بیماری‌هایی که توسط آن‌ها درمان می‌شود کدام است.

 

* مشکلات قابل ارجاع به متخصص کلیه

افرادی که با مشکلات زیر مواجه می‌شوند، باید به یک نفرولوژیست مراجعه کنند:

 

1. افرادی که به نارسایی حاد کلیه دچاره شده‌اند.

2. افرادی که در مرحله ۴ یا ۵ بیماری مزمن کلیه قرار دارند.

3. بیمارانی که با کاهش سریع عملکرد کلیه مواجه می‌شوند.

4. ایجاد عفونت‌های مزمن در دستگاه ادراری اشخاص.

5. عفونت ادراری پرتکرار در بیمار.

6. هنگامی که داروهای فشار خون برای بیمار بی‌تأثیر است.

7. افرادی که نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR) ۳۰ یا کمتر دارند.

8. بیمارانی که با مشکل تکرار سنگ کلیه درگیر هستند.

9. بیمارانی که ادرار همراه با خون را تجربه می‌کنند.

10. افرادی که از طریق ادرار، پروتئین بدن خود را از دست می‌دهند.

 

* بیماری‌های مربوط به متخصص کلیه

تخصص پزشکان کلیه برای درمان بیماری‌های متعددی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بیماری‌ها را در ادامه نام می‌بریم:

 

1. وجود خون یا پروتئین در ادرار؛

2. بیماری مزمن کلیوی؛

3. سنگ کلیه؛

4. عفونت‌های کلیه؛

5. تورم کلیه به‌دلیل گلومرولونفریت یا نفریت بینابینی؛

6. سرطان کلیه؛

7. بیماری کلیه پلیکیستیک؛

8. سندرم اورمیک همولیتیک؛

9. تنگی شریان کلیه؛

10. سندرم نفروتیک؛

11. مرحلهٔ نهایی بیماری کلیه؛

12. نارسایی کلیه، چه حاد و چه مزمن؛

 

در کنار این بیماری‌های کلیوی، مشکلات دیگری نیز وجود دارد که فرآیند درمان آن‌ها می‌تواند توسط یک دکتر کلیه آغاز شود:

 

1. فشار خون بالا؛

2. دیابت؛

3. بیماری‌های قلبی؛

4. شرایط خود ایمنی، مانند لوپوس.

 

تفاوت متخصص اورولوژی و نفرولوژی

 

تا اینجای نوشته با جزئیات کار یک متخصص کلیه آشنا شدیم، با این حال، نفرولوژیست جراح کلیه نیست و عموماً درمان سرطان کلیه، عمل پروستات و برداشتن سنگ، توسط پزشک‌های دیگری انجام می‌شود که به متخصص اورولوژی مشهور هستند.

 

قطعاً رشته‌های نفرولوژی و اورولوژی هم‌پوشانی دارند، اما نباید از تفاوت‌های آن‌ها غافل شد. تخصص تفرولوژی روی بیماری‌هایی تمرکز دارد که مستقیماً با کلیه در ارتباط هستند، اما اورولوژی ممکن است بر دستگاه ادراری مردانه و زنانه نیز تأثیرگذار باشد.

 

دستگاه ادراری علاوه‌بر کلیه‌ها، بخشی‌های دیگری چون حالب، مثانه و مجرای ادرار را شامل می‌شود. در کنار این، متخصص اورولوژی با اندام‌های تناسلی مردانه نیز کار می‌کند. با توجه به این حوزهٔ فعالیت، اورولوژیست‌ها را باعنوان «متخصص کلیه و مجاری ادراری» نیز می‌شناسند.

 

مشکلات و اختلالاتی که ممکن است در حوزه کلیه توسط اورولوژیست‌ها درمان شود، موارد زیر هستند:

 

1. سنگ کلیه؛

2. عفونت‌های مثانه؛

3. مشکلات کنترل مثانه؛

4. اختلال در نعوظ؛

5. پروستات بزرگ‌شده.

 

نوبت‌دهی آنلاین متخصص کلیه

 

اگر قصد مراجعه به یک متخصص کلیه را دارید، استفاده از سامانه‌های نوبت‌دهی آنلاین دکتر مانند میهن پزشک یکی از روش‌های بسیار مناسب است. سایت میهن پزشک و نرم‌افزارهای متعددی وجود دارند که پزشکان مختلف در آن‌ها، امکان رزرو نوبت آنلاین را برای بیماران خود فراهم می‌کنند.

استفاده از این روش، مزایای متعددی دارد که در این نوشته، به دو مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

 

1. صرفه‌جویی در زمان

پلتفرم‌های نوبت‌دهی آنلاین با امکان رزرو در 24 ساعت شبانه‌روز، این امکان را برای مراجعه‌کنندگان فراهم می‌کند تا بدون اختلال در ساعات کاری روزانه‌ٔ خود، با حوصله و آگاهی از زمان‌های ممکن، به دریافت نوبت خود بپردازند.

 

2. بی‌نیازی از مراجعهٔ چندباره به مطب

بسیاری از بیماران به دلایل ناتوانی حاصل از سن بالا یا عوارض بیماری، شرایط رفت‌وآمد چندباره به مطب پزشک را ندارند. نوبت‌دهی آنلاین این امکان را فراهم می‌کند تا بیماران از مراجعه چندباره و ایجاد ازدحام در مطب پزشک در امان باشند.

 

کلام آخر

 

نفرولوژی یکی از تخصص‌های پزشکی عمومی است که در حوزهٔ مراقبت از کلیه و بیماری‌های مربوط به آن آموزش داده می‌شود و بر درمان بیماری‌های مؤثر بر کلیه‌ها تمرکز دارد.جزئیات مراجعه به یک متخصص کلیه را در این نوشته توضیح دادیم و مشکلات و بیماری‌هایی که نیازمند مراجعه به این متخصصان است را بیان کردیم.

 

این بیماری‌ها شامل وجود خون یا پروتئین در ادرار، بیماری و نارسایی مزمن کلیه، سنگ کلیه و… می‌شود.در کنار این تخصص که آن را با عنوان متخصص نفرولوژی می‌شناسیم، تخصص دیگری نیز وجود دارد که حوزهٔ فعالیت آن در برخی بیماری‌ها به کلیه مربوط می‌شود.

 

متخصص اورولوژی عموماً در درمان سرطان کلیه، عمل پروستات و برداشتن سنگ کمک می‌کند و موارد دیگری چون دستگاه ادرار مردانه و زنانه را نیز شامل می‌شود. پزشکان دارای این تخصص را، باعنوان متخصص کلیه و مجاری ادراری نیز می‌شناسند.

 

در پایان نیز گفتنی است که اگر قصد رزرو یک نوبت برای دکتر کلیه یا سایر متخصصان پزشکی را دارید، می‌توانید با استفاده از سیستم‌های نوبت‌دهی آنلاین در پلتفرم‌های معتبر، از مزایای این روش بهره‌مند شوید.